«آیین‌نامه تردد اشخاص و وسایط نقلیه موتوری» اردیبهشت ۱۴۰۰ و در راستای نظم‌بخشی تردد اشخاص و وسایط نقلیه در داخل بندر، ارتقا سطح ایمنی و ارتقای شاخص‌های بهره‌وری در بنادر در هیئت عامل سازمان بنادر و دریانوردی تصویب شد.
به گزارش بازار اصناف آنلاین به نقل از بندر و دریا؛ این آیین‌نامه در سال گذشته برای تصویب نهایی به شورای عالی ترابری کشور منعکس شد. پس از آن مقررشده که دستورالعمل این آیین‌نامه نیز تدوین شده و به تائید شورای عالی هماهنگی برسد که در نهایت این اتفاق آذرماه سال جاری رخ داد.
در رابطه با این آیین‌نامه و آخرین وضعیت آن ماهنامه بندر و دریا با حمیدرضا آبایی مشاور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی به گفت‌وگو نشست که مشروح آن در ادامه می‌آید؛
آیین‌نامه تردد اشخاص و وسایط نقلیه موتوری در بنادر کشور در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
آیین‌نامه تردد اشخاص و وسایط نقلیه موتوری سال گذشته به تصویب شورای عالی هماهنگی رسید؛ در این آیین‌نامه دیده شده بود که دستورالعمل اجرایی هم باید مصوبه شورای عالی شود؛ به همین دلیل دستورالعمل آن تدوین شده و در آخرین جلسه شورای عالی هماهنگی در آذرماه، این موضوع هم به تصویب شورای عالی هماهنگی رسید و به سازمان بنادر و دریانوردی ابلاغ شد.
بر اساس دستورالعمل تردد اشخاص و وسایل نقلیه، روش‌های اجرایی دیده شده که تمام سازمان‌های دخیل در موضوع تردد به بنادر، باید بتوانند بر اساس این دستورالعمل، امکانات و شرایطی را فراهم کنند که بتوانند از محیط بنادر به‌درستی بهره‌مند شوند.
در خصوص ورود افراد و وسایل نقلیه در بنادر، با چندگانگی وسایل نقلیه مواجه هستیم. یک سری از وسایل نقلیه کالا را به داخل بندر می‌برند. یک سری نیز از وسایل خالی وارد شده و کالا را از بندر می‌برند.
یک سری هم از وسایل برای ساخت‌وسازهای داخل بندر، بار و تجهیزات ساختمانی را به بنادر وارد می‌کنند.
یک سری تجهیزات بندری هستند که برای موضوع حمل‌ونقل شهری وارد شهر شده و برمی‌گردند؛ یک سری وسایل حمل‌ونقل شهری هستند که از انبارهای داخل بنادر استفاده می‌کنند؛ یک سری هم خودروهای داخل بنادر هستند خودروهای بازدیدکنندگان و ارباب‌رجوع‌ها؛.
تردد همه این وسایل نقلیه باید ساماندهی شوند. در سال‌های گذشته تمام این وسایل نقلیه با مجوزهایی که توسط حراست و با هماهنگی گارد بندر و واحدهای مرتبط، صادر می‌شد، وارد بنادر می‌شدند.
در حال حاضر به‌دنبال این هستیم که با سیستم‌های کنترلی هوشمند بتوانیم این ترددها را افزایش دهیم.
سازمان بنادر و دریانوردی چه اقداماتی را برای اجرایی کردن این آیین‌نامه انجام داده است؟
اقدام اولیه ما در بنادر این است که با توجه به شرایط موجود در بنادر، وسعت و حجم تردد، این دستورالعمل را به‌سمت بومی‌سازی ببریم. اقدام بعدی خرید تجهیزات کنترلی از جمله توربین و راه‌بند است که در این خصوص اتفاقات خوبی در سازمان انجام شده و نسبت به خرید تجهیزات، نصب و راه‌اندازی آنها اقدام شده است.
آنچه در سازمان بنادر و دریانوردی برای اجرایی شدن این دستورالعمل در برنامه داریم، راه‌اندازی مرجع ترافیکی در کل بنادر است.
از این‌رو به ریاست معاونت امور بندری، مرجع ترافیکی را با حضور نمایندگانی از واحدهای مختلف تشکیل دادیم و جلسات آن در حال برگزاری است تا شرایط ورود و خروج، استفاده از نرم‌افزارها و سخت‌افزارها و امکاناتی که بنادر نیاز دارند بررسی شود.
همچنین یکی از مباحث مهم ما، طراحی یک سیستم جامع مدیریت ترافیک حمل‌ونقل در داخل بنادر است که باید از این دستورالعمل برای آن استفاده کنیم.
با توجه به اینکه طرح‌های جامع ما یک پیوست به‌نام پیوست ترافیکی دارد و طرح ترافیکی بنادر مصوب طرح‌های جامع است، از این موضوع استفاده کرده و شرایط را بررسی می‌کنیم.
چه شرایطی را در این رابطه بررسی می‌کنید؟
وضعیت راه‌ها، راه‌های دسترسی، امکانات، شرایط راهنمایی و رانندگی در داخل محوطه‌های بندر، تردد خودروها و تجهیزات بندری را ساماندهی می‌کنیم.
البته برای این کار باید بتوانیم ابتدا یک آمار دقیق از میزان تردد وسایل نقلیه داشته باشیم.
موضوع بعدی که برای ما مهم است، ارتباط سیستماتیک و تبادل داده بین سازمان‌های همکار و مجاور سازمان بنادر و دریانوردی است.
ازجمله پایانه‌ها و همیاری شهرداری‌ها برای اینکه بتوانیم با استفاده از آنها، ورود و خروج کامیون‌ها را ساما‌دهی کنیم.
این کار هم در هماهنگی دفتر فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات) در حال انجام است. موضوعی که در حال حاضر برای ما اهمیت دارد، تردد افراد و اشخاص است. در این راستا اقدامات خوبی در خصوص کارت‌های موقت، به‌صورت روزانه، ماهانه و حتی شش‌ماهه دستور کار بوده است.
اکنون باید سیستم‌های نظارتی دقیقی برای این افراد و تعدادشان مشخص کنیم و همچنین با استفاده از سیستم‌های کنترلی، ورود و خروج آنها را ثبت کرده که این اقدام هم انجام شده و در تمام ورودی‌های اشخاص به بنادر، این کار انجام می‌شود و در حال بررسی نواقص است.
در این خصوص چند نرم‌افزار وجود دارد که مجوز صادر می‌کردند و این نرم‌افزارها باید یکپارچه شوند تا بتوانیم با استفاده از این یکپارچگی شرایطی را فراهم کنیم که در آن هر فردی که تقاضای ورود به بندر را دارد، دلیل ورودش به بندر و برای چه مدت می‌خواهد در بندر بماند، ثبت شود.
آیا مانعی بر سر اجرایی شدن آیین‌نامه مذکور وجود دارد؟
خیر. در حال حاضر مانعی برای اجرا این آیین‌نامه وجود ندارد.
اما دسترسی به آمارهای دقیق یکی از مشکلات در این زمینه است، برای اینکه بتوانیم مشخص کنیم چه تعداد سیستم‌های کنترلی باید نصب شوند تا بنادر کشور با ترافیک و ازدحام گیت‌های ورودی مواجه نشوند.
یک سری موارد هم در خصوص ساماندهی تردد در داخل محوطه وجود دارد، اینکه برای رسیدن به مقصدی که آن وسیله نقلیه یا فرد مد نظر دارد، از چه روش‌هایی باید استفاده کند تا بتواند به‌صورت بهینه از امکانات استفاده کند.
اکنون در حال بررسی شرایط هستیم. مسلماً همه این مباحث نیاز به اطلاعات دقیق و بررسی تجهیزات و نیازهای تجهیزاتی ما دارد که روی آنها کار می‌کنیم.
سازمان بنادر و دریانوردی چه اهدافی را در اجرا این آیین‌نامه دنبال می‌کند؟
یکی از مباحث اصلی ما، ساماندهی ترافیک به‌دلیل ایجاد شرایطی برای عملیات بهتر در بنادر است. تردد هر وسیله و هر شخص در داخل بندر، در امر تخلیه و بارگیری تأثیرگذار خواهد بود. برای اینکه این ساماندهی درست انجام شود.
هدف اصلی این است که هم بتوانیم جوابگوی ارباب‌رجوع باشیم و هم نیازها را برآورده کنیم و در نهایت اینکه بتوانیم عملیات تخلیه و بارگیری بندری خود را بهتر و بهینه‌تر انجام دهیم.
به‌واسطه وجود پایانه‌های مختلف در محوطه بنادر و به‌دلیل وسعتی که در بنادر وجود دارد، تردد در داخل بنادر باید برنامه‌ریزی شود و جابه‌جایی کالا و بار یکی از اولویت‌هاست با این هدف که این اتفاق در کمترین زمان روی دهد.
هرچند باید برای تردد سایر سیستم‌ها، به‌خصوص کامیون‌هایی که می‌خواهند از بنادر بار خارج کنند، شرایطی را فراهم کنیم که زمان ماندگاری کالا در بنادر کاهش پیدا کند.
مسلماً یکی از اهداف اصلی سازمان بنادر و دریانوردی ساماندهی ترافیک در داخل محوطه‌های بندری این است که می‌توانیم در بهترین شرایط عملیات تخلیه و بارگیری را انجام دهیم و کالا را به بهترین شیوه ممکن به صاحب کالا تحویل داده یا کالا را در محوطه‌های عملیاتی خود به گردش درآوریم.
یا اینکه کالا را به اسکله‌ها و کشتی‌ها سریع‌تر و بهتر برسانیم. در نهایت با استفاده از این وضعیت بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که عملیات‌های بندری بهتر انجام شود؛ چرا که یکی از مباحث اصلی در فروش کالا، بهینه‌سازی و کاهش زمان ماندگاری است.
این آیین‌نامه چه زمانی به مرحله اجرا می‌رسد؟
زمانبندی شده این کار دو تا سه ماهه اجرایی شود، البته به شرط فراهم شدن همه شرایط. هرچند خرید و نصب تجهیزات مقداری زمان‌بر خواهد بود و یکی دیگر از موارد، تبادل داده بین سازمان‌‌ها و سامانه‌های مختلف است که با حمایت اجزا مختلف امیدواریم این موضوع را سریع‌تر به سرانجام برسانیم.
آیین‌نامه تردد اشخاص و وسایل نقلیه موتوری در بنادر به کسب‌وکارهای بزرگ مربوط می‌شود و نیاز است همه آحاد سازمانی در آن نقش‌آفرینی کنند.
به‌خصوص باید همکاران سازمان بنادر و دریانوردی به این مسئله توجه داشته باشند و با حساسیت بیشتری آن را پیگیری کنند.
امیدواریم طرح‌های ترافیکی و مدیریت حمل‌ونقل در بنادر تصویب‌شده و قابلیت اجرا داشته باشند و اعضای سازمان بنادر و دریانوردی بتوانند بر اساس اسلوب و شیوه‌نامه صحیح، نسبت به عملیاتی‌سازی آن اقدام کنند.
