خرمای ایران در سراشیبی افول، باز هم خام‌فروشی بلای جان محصولات ایرانی شده است؛ بسیاری از مردم تصور می‌کنند خام‌فروشی درباره کالاهایی مانند نفت، گاز و صنایع رخ می‌دهد و اگر به ایشان گفته شود که درمورد کالاهای کشاورزی هم خام‌فروشی اتفاق می‌افتد، تعجب می‌کنند.
به گزارش اتحادیه عطار به نقل از اخبار سبز کشاورزی؛ نادر کریمی جونی| تعحب این افراد هنگامی بیشتر می‌شود که برای آن‌ها این نکته تشریح شود که همین محصولی که در ایران به‌صورت فله و با قیمت نازل به فروش می‌رسد در کشورهای همسایه مجدداً فرآوری، بسته‌بندی و تزئین می‌شود و آنگاه پس از یک بازاریابی دقیق با قیمتی چند برابر آنچه از ایران خریداری شده، به متقاضیان در بازارهای بین‌المللی به فروش می‌رسد.
روشن است که این کشورهای همسایه نه زحمت زیادی می‌کشند نه آب و منابع معدنی و خاک خویش را هزینه می‌کنند و نه سرمایه‌گذاری دقیق و مطمئنی انجام می‌دهند؛ اما گاهی تا چند برابر دستمزد کشاورز و صادرکننده ایرانی سود به جیب می‌زنند و از محل زحمات و سرمایه‌گذاری ایرانیان منافع کلانی را عاید خود می‌کنند.
باید برای توسعه کیفی خرمای ایران، راهبرد مناسب تدوین و در نخلستان‌های کشور به اجرا گذاشته شود
از جمله محصولاتی که این‌طور محل سودآوری همسایگان ایران شده، «خرما» است. ایران یکی از پنج کشور نخست تولیدکننده خرما در جهان است که برخی می‌گویند به لحاظ کیفیت محصول و طعم خرمای ایرانی درصدر خرماهای دنیا قرار دارد، ولی این خرما در بازارهای جهانی به قیمتی نازل از بابت هر کیلوگرم کمتر از یک دلار به فروش می‌رسد.
این در حالی است که همین خرما از ایران به کشورهایی نظیر پاکستان می‌رود در آنجا بسته‌بندی زیبا و مناسبی می‌شود و به کشورهای مصرف‌کننده نهایی خرمای ایرانی صادر می‌گردد.
جالب آن است که پاکستانی‌ها بر روی کالاهای ایرانی که پس از بسته‌بندی به صادرات مجدد می‌رسد نام خرمای پاکستانی گذاشته‌اند؛ این امر باعث شده تا خرمای ایرانی که به لحاظ کیفیت و طعم در صدر خرماهای جهان قرار دارد، رفته‌رفته از اذهان زدوده شود و همگان فراموش کنند که ایران هم خرما داشته است.
در واقع عمده خرمایی که از ایران راهی بازارهای جهانی می‌شود، به‌صورت فله صادر می‌گردد و طبیعی است که به همین دلیل ارزش افزوده زیاد برای ایران به وجود نیاورد و به همین میزان درآمد زیادی را نصیب نخلداران کشور نکند.
ناظران می‌گویند که البته موضوع بهبود شرایط نگهداری نخلستان‌ها در ایران نیز اهمیت زیادی دارد و اگر روال فعلی ادامه یابد، خرمای ایرانی کیفیت خود را از دست می‌دهد و آن هنگام جامعه تولید و صادرکننده ایران رو به نابودی خواهند رفت.
این کارشناسان می‌گویند که باید برای توسعه کیفی خرمای ایران، راهبرد مناسب تدوین و در نخلستان‌های کشور به اجرا گذاشته شود.
باید برای توسعه کیفی خرمای ایران، راهبرد مناسب تدوین و در نخلستان‌های کشور به اجرا گذاشته شود
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز گزارشی اخیرا درمورد این محصول ایرانی و جایگاه آن در میان خرماهای تولیدکننده بزرگ این محصول منتشر ساخته که در آن به روشنی در مورد زیان قریب‌الوقوع خرماکاران ایرانی سخن گفته و بر این نکته که قیمت محصول ایرانی در مقابل محصول کشورهایی نظیر مصر، تونس و عراق با قیمت بسیار نازلی به فروش می‌رسد، تاکید کرده است.
از جمله مواردی که پاشنه آشیل صادرات خرمای ایرانی محسوب می‌شود موضوع فراوری و بسته‌بندی است؛ نه فقط بسته‌بندی مناسب و بازارپسندی انجام نمی‌گیرد؛ بلکه اصولا خرماکاران درمورد انجام بسته‌بندی مناسب دقت و انگیزه کافی به خرج نمی‌دهند و از این بایت محصول ایرانی علی‌رغم کیفیت، با استقبال زیادی مواجه نمی‌شود.
دست‌اندرکاران صادرات می‌گویند حتی سخت‌افزار لازم برای انجام بسته‌بندی زیبا در ایران وجود ندارد و اگر صادرکننده علاقه‌مند به حضور در بازارهای بین‌المللی و یافتن مشتریان مناسب باشد باید بسته‌بندی محصول ایرانی را در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس انجام دهد که این بر قیمت تمام شده کالا خوهد افزود.
با این حال، همین استفاده از حمل و نقل بین‌المللی، بیمه کالا و.. در اثر تحرم‌های ایالات متحده علیه ایران دچار رشد قابل ملاحظه شده است و فروشندگان می‌گویند در این شرایط و با توجه به دشواری‌های زیادی که در بازگشت پول به ایران وجود دارد صادرات این محصول جذابیت خود را از دست داده است.
تردیدی نیست که در وزارت جهاد کشاورزی اقلام صادراتی و ازجمله خرما مورد توجه زیادی قرار دارد؛ اما مقامات وزارت جهاد کشاورزی باید توجه کنند که همه توجه‌هایی که تاکنون به این محصول شده، آنقدر نبوده که خرماکاران را به جایگاهی که استحقاق آن را دارند بازگرداند.
