به گزارش پایگاه خبری اتحادیه عطار: فراز مجاب/ دارو ساز: قطره و شربت تیمکس یکی از آنها است که به دلیل گیاهی بودن وداشتن مضرات حداقلی مدتهاست نه تنها توجه پزشکان برای تجویز بلکه بیماران را نیز به خود جلب کرده است و آنها رغبت بیشتری برای مصرف آن دارند. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری در این باره داشته باشید خواندن این مطالب را از دست ندهید.
تجویز در چه مواردی لازم است
بروز سرفه در افراد به این معنا است که یک عامل خارجی وارد ریه آنها شده است و بدن میخواهد با بروز عکس العملی ان را دفع کند. بنابراین واکنش بدن در قالب سرفه تلاشی است که برای خارج و دفع شدن عامل مزاحم صورت میگیرد.
به طور طبیعی مصرف زیاد فراوردههای ضد سرفه و خلط آور چندان مناسب نیست، پس بیماران نباید از انها بدون تجویز پزشک استفاده کرد.
گاهی اوقات دلیل چنین واکنشی یک تحریک ساده است، زمانی نیز علت آن ویروسی است، در این موارد میتوان از قطره یا شربت تیمکس برای درمان فرد بهر برد.
این در حالی است که برای مداوای سرفههایی که دلیل آن میکروبی است علاوه براین فراورده باید از آنتی بیوتیک مناسب نیز کمک گرفت، زیرا تیمکس تا حدی اثر تحریکی را تسکین میدهد اما نمیتواند نقش درمانی آنتی بیوتیک را در زا بین بردن ویروس ایفا کند.
بنابراین اگر عفونت میکربی در ریه فرد ایجاد شده است علاوه بر این فراورده گیاهی باید از آنتی بیوتیک یا داروهای دیگر در درمان بیمار بهره برد.
اما و اگرهایی به نام عوارض جانبی
هر فراوردهای میتواند یک عارضه جانبی داشته باشد. درباره فراوردههای گیاهی این عوارض بسیار کمتر است. در باره این فراورده دارویی دو نوع عارضه ممکن است بروز کند.نخست اینکه موردی که مربوط به گیاه آویشن میشود، البته این موضوع زیاد رواج ندارد و قرنهاست که انسان از آویشن به شیوههای مختلف استفاده میکند. تنها ممکن است ترکیبات آن موجب تحریک غشاهای مخاطی در بدن فرد شود.
بخش دیگر نیز مربوط به عصاره و موادی است که در فرمولاسیون آن به کار رفته است که در صورت بروز آن باید مصرف دارو قطع شود، به عبارتی چنین عوارضی به دارو و گیاه ربطی ندارد و به فراوردههایی که در فرمالاسیون به کار رفته است مربوط میشود.
وقتی صحبت از عوارض میشود ما باید به یک نکته توجه داشته باشیم،
اینکه عارضههای ناشی از یک دارو ممکن است در از یک جامعه به جامعه دیگر متفاوت باشد، به عبارتی یک فراورده برای افرادی که ویژگیهای فیزیولوژیکی خاصی دارند، عوارض جانبی کمتری داشته باشد در حالی که برای گروه دیگر عارضههای بیشتر یا در شکل دیگر بروز کند.
فراموش نکنید، بروز برخی از عوارض دلیل بر این نیست که مصرف دارو باید به طور کامل قطع شود، بلکه میتوان با کنترل کردن آن از بار مشکلاتی که برای بیمار ایجاد میکند کاست تا دوره درمان وی تکمیل شود.
همچنین به دلیل کارآیی یک دارو بهتر است بیمار برای مدتی بروز برخی مشکلات را تحمل کند یا شیوه مصرف آن به طور نمونه از شربت به قطره یا برعکس تغییر دهد تا دارو اثر کرده و بیماری درمان شود.
پس راه مقابله با عارضه جانبی قطع مصرف نیست بلکه کنترل و مدیرت مصرف فراورده دارویی است. این امر در باره سایر داروها نیز مصداق دارد.
به عنوان مثال میتوان به آسپیرین اشاره کرد که برای درمان سردرد یا برخی از ناراحتیهای دیگر به کار میرود ولی ممکن است در فرد موجب بروز ناراحتیهای گوارشی شود. حال برای اینکه از بروز این عوارض جلوگیری کرد یا از میزان آن کاست تنها راهکار قطع دارو نیست بلکه به طور نمونه میتوان آن را همراه با غذا مصرف کرد، یا از فرمولاسیونهای جدیدتری آن که موجب بروز ناراحتیهای گوارشی نمیشود بهره برد تا هم عارضه کنترل و هم دوره درمان تکمیل شود.
چه افرادی نباید تیمکس مصرف کنند
اگر چه این دارو به دلیل داشتن پایه گیاهی به عبارتی فرار گرفتن در مجموعه فراوریهای گیاهی آن به بسیاری از بیماران توصیه میشود، اما در مواردی نیز استفاده از آن محدودیتهایی برای افراد دارد.
به عنوان مثال تیمکس به زنانی که در انتظار تولد نوزاد خود هستند، زنان باردار، توصیه نمی شود. البته اشاره به این نکته ضرورت دارد که عوارض این دارو یا مفید بودن آن هنوز به طور علمی مشخص شده است، اما پزشکان به این اتفاق نظر رسیدهاند که از هیچ فراورده دارویی تا حد امکان برای زنان بار دار استفاده نکنند.
البته این دارو در فهرست داروهای ممنوعه تاکنون قرار نگرفته است. علاوه براین گفته میشود این افراد تا زمانی که به کودک خود شیر میدهند نیز بهتر است از این دارو استقاده نکنند.
به عبارتی مصرف آن برای آنها اثبات نشده است.توجه داشته باشید تیمکس فراورده دارویی از یک گیاه معطر بوده و ممکن است از راههای مختلف دفع شود که ترشخ در شیر نیز یکی از این راهها به شمار میرود. بنابراین ممکن است مزه شیر مادر تا حدودی تغییر کرده و نوزاد وی از خوردن آن امتناع کند یا با اکراه این کار را انجام دهد. از این رو ترجیح براین است در دوره بارداری و شیردهی این دارو نجویز نشود تا ادله مطمئن تری برای مفید و بی ضرر بودن آن به اثبات برسد.
گروه بعدی که مصرف این دارو برای آنها به نوعی منع شده است نیز شامل بیمارانی میشود که مبتلا به ناراحتیهای شدید دستگاه گوارش هستند.
علاوه بر این افرادی که دچار بیماریهای کلیوی از جمله التهاب کلیه هستند هم نباید این دارو را برای درمان سرفه خود مصرف کنند، دلیل منع استفاده برای این بیماران نیز این است که گفته میشود تیمکس میتواند اثر تحریکی روی مخاط لوبیاهای سحر امیز بدن در هنگام دفع دارو داشته باشد.
در شرایطی که مجاری اداری فرد ملتهب باشد نیز نباید این دارو برای وی تجویز شود، علت آن هم دلیل مشابهای است که درباره مبتلایان به التهاب کلیه عنوان شد.
در این موارد نیز البته تاکنون تحقیقی که به طور دقیق اثبات کند مصرف این دارو برای چنین بیمارانی مضر است، صورت نگرفته است. اما پزشکان براساس نگرانی و مطالعات شخصی خود در مواردی از تجویز تیمکس برای این گروه از افراد خودداری میکنند.
ورود ممنوع تجویز تیمکس برای دیابتیها
از امراض که پیشتر به آنها اشاره شد بگذریم باید گفت، اگر فردی که به هر دلیلی دچار سرفه شده و نیاز به تجویز دارو به عبارتی شربت تیمکس برای وی است، اما به بیماری دیابت نیز مبتلا است، باید به یک نکته توجه کرد، اینکه در شربت تیمکس ساکاروز Sucrose)) وجود دارد که یک ترکیب آلی دیساکاریدی به شمار میرود و دارای گلوکز و فروکتوز است و برای بيماران ديابتی ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند،این رو به جای شربت باید قطره تیمکس برای این افراد تجویز کرد.
شربت یا قطره
تیمکس در دو شکل به صورت شربت و قطره به بازار عرضه میشود، این دو مورد تنها از لجاظ ساخت دارو متفاوت است. همانطور که میدانید فراوردههای مختلف دارویی در قالبهای مختلفی از جمله، قرص، کپسول، قطره، شربت تهیه میشوند.
البته قطره تیمکس در مقایسه با شربت غلیظ تر بوده و حجم کمتری دارد و بیمار نیز با مصرف به عنوان مثال ۱۰ قطره دوز دارویی مشخصی را دریافت میکند. این در حالی است که شربت شیرین بوده و برای کودکان مناسب تر است.
البته برای هر دوز دارویی باید تعداد قاشقهای مشخصی مصرف شود که تجویز میزان آن بر عهده پزشک خواهد بود. براین اساس باید گفت تنها تفاوت شربت و قطره در حجم و اندازه آن است و تفاوتی در ماده موثره ندارد. جز در مواردی که فرد مبتلا به دیابت باشد، موضوعی که پیشتر به آن اشاره شد. بنابراین اگر افراد در هر گروه سنی که قرار دارند، مبتلا به بیماری خاصی نباشند، تجویز شربت و قطره برای آنها فرقی نمی کند. با این وجود نقل و انتقال قطره برای افراد راحت تر است.
اشخاصی که باید در ساعت مختلف روز در خارج از منزل حضور داشته باشند، مانند کار راحت تر میتوانند این دارو را در قالب قطره با خود به همراه ببرند، تا در ساعتهای تعیین شده مصرف کنند. بنابراین در یک جمله تاثیرگذاری هر دو به یک میزان است.
تداخل دارویی اثبات نشده است
اگر چه از تحريك مخاط دستگاه گوارش در بعضی بیماران به عنوان عوارض جانبی یاد میشود، اماواقعیت این است که تداخلی درباره این فراورده ثابت نشده است، تنها اشاره به این نکته ضروت دارد که در روشهای پزشکی و درمانی گاهی اوقات برای افراد داروی ضد سرفه و زمانی خلط آور تجویز میشود که بایکدیگر متفاوت است، بنابراین نمی توان این دو نوع دارو را به جای یکدیگر تجویز کرد.
درباره آویشن این موضوع به اثبات نرسیده است که این فراوردهها به طور دقیق کدام یک از این خاصیتها را دارد. توصیهای که پزشکان باید به بیماران داشته باشند، این است که اگر بیمار به مدت دو روز از این فراورده گیاهی استفاده کرد.ولی سرفه وی کنترل نشد، این امکان وجود دارد که دلیل بروز عارضه در وی عفونت میکروبی باشد، بنابراین پزشک پس از معاینه در صورت تشخیص باید برای وی آنتی بیوتیک تجویز کند.زیرا ناراحتیهای تنفسی که در بیشتر موارد در اثر ویروسها رخ میدهند به راحتی تبدیل به عفونتهای میکروبی میشوند و احتیاج به مصرف آنتی بیوتیک دارند، اگر یک عفونت ساده ویروسی باشد در مدت یک تا دو روز بهبود خواهد یافت.