به گزارش بازاراصناف به نقل از شهرمردم ، همایش کوروش در تهران مجوز دارد، اما بزرگداشت او در کنار آرامگاهش ممنوع است! به گزارش فاطمه مقدم – خبرنگار شهر مردم، هر سال در هفتم آبان‌ماه، چشم بسیاری از ایرانیان، به‌ویژه اهالی فارس، به آرامگاه کوروش هخامنشی،بنیان‌گذار امپراطوری ایران در پاسارگاد دوخته می‌شود؛ جایی که حدود هشت سال است، از دو روز مانده به روز بزرگداشت کوروش تا یک روز بعد، به روی مردم بسته است!
امسال، در حالی‌که پژوهشگاه میراث فرهنگی در تهران میزبان همایشی با محور صلح و مدارا به نام کوروش بود، راهنمایان گردشگری این سایت جهانی و برخی کنشگران میراث از کنترل شدید مسیرهای منتهی به پاسارگاد خبر می‌دهند.
بنا به گزارش «شهر مردم»، با وجود ایجاد حساسیت‌های زیاد بر برگزاری روز بزرگداشت کوروش هخامنشی در هفتم آبان‌ماه در کنار آرامگاه او در پاسارگاد، امسال هم‌زمان با افزایش گرایش‌های ملی‌گرایانه در میان برخی چهره‌های سیاسی پایتخت، پژوهشکده مردم‌شناسی در تهران به مناسبت روز بزرگداشت کوروش همایشی با عنوان «کوروش بزرگ، پیام‌آور صلح و مدارا» از روز دوشنبه، پنجم آبان‌ماه، در سالن پارسه پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تا هفتم آبان‌ماه برگزار کرد. اختتامیه این همایش نیز در روز کوروش، هفتم آبان، با سخنرانی‌هایی دربارهٔ «میراث مهربانی و مدارا» همراه خواهد بود.
با این حال، در فارس و شهر شیراز، به‌عنوان میزبان آرامگاه این پادشاه بزرگ و خوش‌نام ایرانی، نه‌تنها هیچ برنامه‌ای از سوی بنیاد فارس‌شناسی (که سال‌هاست به بنیادی خاموش و بی‌اثر تبدیل شده) یا اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تدارک دیده نشده است، بلکه آرامگاه نیز از دیروز، ششم آبان‌ماه، بسته شده و سراسر مسیر منتهی به پاسارگاد با نیروهای امنیتی با لباس نظامی و شخصی به‌شدت کنترل می‌شود. نبود برنامه‌ریزی رسمی در شیراز، در مقابل برگزاری برنامه در تهران، نشان‌دهندهٔ نوعی سیاست دوگانه میان روحیهٔ ملی‌گرایانه و محافظه‌کاری نهادهای رسمی در استان است. تداوم فضای امنیتی و عدم برگزاری مراسم بزرگداشت در محل آرامگاه کوروش این حس را به شهروندان منتقل می‌کند که برگزاری مراسم‌های ملی زیر فشار تصمیمات سیاسی قرار دارد، حتی اگر نهادهای رسمی استان این فشار را تأیید نکنند.
در حالی‌که مردم فارس در عید نوروز امسال میزبانی ۲۰ هزار مسافر نوروزی لحظه‌تحویل سال را در مجموعه جهانی پاسارگاد به عهده داشتند و همگی در فضایی مملو از فرهنگ، در کنار سفره هفت‌سین، نوروز را جشن گرفتند، بدون آن‌که رفتاری سیاسی از سوی شرکت‌کنندگان رقم بخورد. این جشن بزرگ، نوید رفع محدودیت‌ها در برگزاری مراسم بزرگداشت کوروش را می‌داد و انتظار می‌رفت مسئولان استانی، به‌خاطر شعارهای سیاسی تعداد کمی از شرکت‌کنندگان، برگزاری جشن ملی روز کوروش را به روی جمعیت علاقه‌مندِ چند ده‌هزار نفری نبندند و اجازه دهند این برنامه ملی، آغازی برای رونق‌بخشی گردشگری پاسارگاد همچون تخت جمشید باشد. برگزاری این رویداد می‌توانست سرآغازی برای میزبانی برنامه‌های فرهنگی دیگر در کنار آرامگاه خوش‌نام‌ترین پادشاه ایرانی شود و در نهایت به گردش چرخ اقتصادی این پایگاه بینجامد.
*چه شد که روز بزرگداشت کوروش سیاسی شد؟
روز کوروش بزرگ که در هفتم آبان‌ماه (۲۹ اکتبر) گرامی داشته می‌شود، روزی در تقویم غیررسمی و ملی ایران است که به یاد و بزرگداشت کوروش هخامنشی، بنیان‌گذار امپراطوری ایران نامیده شده است.
گرچه در روز هفتم آبان‌ماه سال ۱۳۸۵، اولین مراسم رسمی بزرگداشت کوروش بزرگ با مجوز قانونی و با حضور دوستداران میراث فرهنگی در محوطه تاریخی پاسارگاد برگزار شد، اما پس از آن، برگزاری این مراسم به‌صورت خودجوش و مردمی ادامه یافت. از سال ۱۳۹۲ به بعد، شمار زیادی از علاقه‌مندان از شهرها و استان‌های مختلف کشور برای گرامی‌داشت این پادشاه خوش‌نام ایرانی در کنار آرامگاه او گرد هم می‌آمدند.
به‌تدریج تجمع‌های گسترده‌تری در هفتم آبان شکل گرفت و اوج آن در سال ۱۳۹۵ بود، زمانی که هزاران نفر در پاسارگاد گرد هم آمدند و برخی شعارهای سیاسی سر داده شد. در سال ۹۶، از چند روز مانده به برگزاری هفتم آبان، نیروهای انتظامی و امنیتی جاده‌های منتهی به پاسارگاد را مسدود کردند. در همان سال ۱۳۹۶، شماری از شهروندان پیامک‌هایی بی‌نام و نشان دریافت کردند که در آن اعلام شده بود هرگونه تجمع در پاسارگاد غیرقانونی است و متخلفان تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت. از آن زمان تاکنون، هر ساله مسیرهای منتهی به پاسارگاد بسته می‌شود و امکان برگزاری هرگونه تجمع در روز بزرگداشت کوروش وجود ندارد.
در دو سال گذشته، هرچند شدت این محدودیت‌ها اندکی کاهش یافته و جاده‌ها از دوردست‌تر باز بوده‌اند، اما ایست‌های بازرسی در مسیر مرودشت به پاسارگاد افزایش یافته است. به گفته شاهدان، خودروها در نزدیکی پاسارگاد و سعادت‌شهر با کنترل شدیدتری روبه‌رو می‌شوند و در نهایت از ورود آن‌ها جلوگیری می‌شود.
یکی از اهالی مرودشت، که خود از کنشگران میراث فرهنگی است، به «شهر مردم» می‌گوید: در دو سه سال اخیر، برخی از علاقه‌مندان برای اینکه بتوانند روز هفتم آبان را در نزدیکی آرامگاه بگذرانند، از یک هفته قبل خانه‌هایی را در روستای مادر سلیمان، نزدیک‌ترین روستا به پاسارگاد، اجاره می‌کنند. اما حتی با این تمهیدات نیز معمولاً اجازه ورود به آرامگاه به آن‌ها داده نمی‌شود.
*هفتم آبان‌ماه، روزی ریشه‌دار در تاریخ جهان و نمادی از ارج‌گذاری به انسان است
یک پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی در گفت‌وگو با «شهر مردم»، در پاسخ به دیدگاه برخی که روز هفتم آبان‌ماه را روزی ساختگی و ساخته‌وپرداخته مخالفان برون‌مرزی می‌دانند، گفت: بر اساس اسناد معتبر تاریخی و یافته‌های علمی، هفتم آبان‌ماه روزی است که بنیان‌گذار امپراطوری ایران ، کوروش بزرگ، در سال ۵۳۸ پیش از میلاد در شهر بابل به‌طور رسمی تاج‌گذاری و فرمان تاریخی خود را صادر کرد؛ همان استوانه گِلی معروفی که با عنوان «فرمان کوروش بزرگ» یا به تعبیر دقیق‌تر، «نخستین منشور آزادی و حقوق بشر در جهان باستان» شناخته می‌شود.
سیاوش آریا افزود: به همین دلیل، هفتم آبان‌ماه نه روزی ساختگی، بلکه روزی ریشه‌دار در تاریخ جهان و نمادی از ارج‌گذاری به انسان و انسانیت است؛ روزی که برای نخستین بار، در قالب سندی ماندگار، مفاهیمی چون آزادی، احترام به باورها و برابری میان انسان‌ها به رسمیت شناخته شد. بنابراین بزرگداشت این روز، در واقع گرامی‌داشت یکی از درخشان‌ترین جلوه‌های اندیشه انسانی در تاریخ ایران و جهان است.
وی در ادامه افزود: برخی از دوستداران تاریخ و فرهنگ ایران، به اشتباه روز هفتم آبان را زادروز کوروش بزرگ می‌دانند، در حالی‌که چنین باوری هیچ مبنای علمی و تاریخی ندارد و از اساس نادرست است.
این پژوهشگر حوزه میراث، همچنین با اشاره به برداشت‌های سیاسی نادرست دربارهٔ این روز گفت: متأسفانه گاهی برخی افراد یا جریان‌های سیاسی ناآگاهانه تلاش می‌کنند تعیین روز بزرگداشت کوروش را به مخالفان نظام نسبت دهند، در حالی‌که پیشینهٔ این روز کاملاً روشن است. برگزاری مراسم هفتم آبان از سوی انجمن‌های میراث فرهنگی و دوستداران راستین تاریخ و فرهنگ ایران، نخستین‌بار در زمان ساخت سد سیوند و کاوش‌های گسترده در تنگ بلاغی مطرح شد؛ جایی که شمار زیادی از محوطه‌های باستانی کشف و مستندسازی شد.
به گفته آریا، نخستین بار از سوی او و شماری از دوستداران تاریخ و میراث ایرانی، بر پایه مطالعات تاریخی و علمی پیشنهاد شد تا هفتم آبان به‌عنوان روز بزرگداشت کوروش بزرگ شناخته شود. این مراسم برای نخستین بار در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵، با همراهی سیاوش آریا و گروهی از پژوهشگران، دوستداران میراث فرهنگی و سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) برگزار شد و اسناد و تصاویر آن نیز موجود است.
این کنشگر میراث فرهنگی در ادامه افزود: در همان سال، به همراه تنی چند از دوستداران تاریخ ایرانی، پیشنهاد برگزاری روز بزرگداشت کوروش در هفتم آبان‌ماه را به سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دادیم و درخواست کردیم که خود این سازمان و نهادها برگزارکنندهٔ چنین روزی باشند که شوربختانه با کج‌سلیقگی‌ها، نبود برنامه‌ریزی و نداشتن دانش کافی در میان مدیران و سرپرستان فرهنگی، این مراسم که می‌توانست تبدیل به یک رویداد بزرگ گردشگری شود، تا کنون به مرحلهٔ اجرا درنیامده و چند سالی است که رنگ و بوی سیاسی و امنیتی پیدا کرده است.
آریا با ابراز تأسف از اینکه روز هفتم آبان می‌توانست به مناسبت ملی و میهنی بزرگی تبدیل شود، اما به‌دلیل بی‌برنامگی و سردرگمی مسئولان میراث فرهنگی، اکنون به میدان سوءاستفادهٔ مخالفان و رسانه‌های برون‌مرزی بدل شده است، گفت: هنوز هم فرصت باقی است تا دولتمردان، با پاسداشت این رویداد تاریخی و همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد، روز بزرگداشت کوروش را به‌شکلی شایسته برگزار کنند و با این کار از هویت و فرهنگ ایرانی در برابر بدخواهان آن پاسداری کنند.
این پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به موج ایران‌هراسی که از سوی بیگانگان و کشورهای قدرتمند راه افتاده و تأثیری مستقیم و بسیار منفی بر صنعت مهم گردشگری گذاشته، گفت: تنها گردشگری پایدار می‌تواند کشور را از وضعیت دشوار اقتصادی نجات دهد. از این رو با وجود داشتن یک مناسبت ملی–میهنی به اهمیت روز بزرگداشت کوروش هخامنشی، رواست مسئولان میراث استان، به‌جای این کارها، برنامه‌ای آرمان‌مند و درخور فرهنگ ایرانی برگزار کرده و این رویداد را به یک نشان ملی–میهنی تبدیل کنند.
آریا افزود: برگزاری این روز، هم باعث وحدت ملی می‌شود و هم دست مخالفان نظام و افراد سیاسی برون‌مرزی را از سوءاستفاده کوتاه می‌کند.
وی در پایان تأکید کرد: نباید اجازه دهیم سیاسی شدن این روز، به باورهای ملی‌گرایانهٔ دوستداران تاریخ و فرهنگ ایران خدشه وارد کند و هفتم آبان را فرصتی برای گرامی‌داشت کوروش بزرگ و فریاد زدن یکپارچگی ایران بدانیم.
