نایب رئیس فدراسیون جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا اظهار کرد: تعداد تیم‌های این دوره از مسابقات بین‌المللی فیراکاپ آزاد ایران به ۴۸۰ تیم تا امروز رسیده که نشان از جهش بالا در شرکت‌کنندگان این رویداد نسبت به سال‌های گذشته این رقابت‌هاست.
به گزارش بازار اصناف آنلاین به نقل از پایگاه خبری تکانه، با توجه به اینکه درآستانه برگزاری مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا ۲۰۲۵ قرار داریم و برگزیدگان دوازدهمین دوره مسابقات بین‌المللی فیراکاپ آزاد ایران در فروردین ۱۴۰۴ جواز حضور در سی امین دوره مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا در کره جنوبی را کسب خواهند کرد، به همین مناسبت گفتگویی داشتیم با دکتر سروش صادق نژاد، نایب رئیس فدراسیون جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا و بنیانگذار و رئیس کمیته ملی رباتیک ایران فیرا درباره روند برگزاری این مسابقات در ایران و جهان که در ادامه می‌آید:
لطفا کمی درباره پیشینه فیرا و چگونگی شکل‌گیری این مسابقات در دنیا توضیح دهید؟
فیرا یا فدراسیون جهانی رباتیک و هوش مصنوعی، نهادی سازمان یافته، جهت ایجاد عرصه ای برای به چالش کشیدن نسل جوان و محققان در زمینه رباتهای متحرک خودمختار و همچنین زمینه‌سازی برای ایجاد جامعه و صنعتی هوشمند را فراهم می‌کند.
مسابقات جهانی رباتیک و هوش‌مصنوعی فیرا که همه ساله در یکی از کشورهای جهان و همچنین مسابقات آزاد آن که در یکی از کشورهای عضو این فدراسیون برگزار می‌گردند، این امیدواری را فراهم آورده تا از سال ۱۹۹۶ علاقه مندی به رباتیک و هوش مصنوعی را در بین جوانان به وجود آورد تا از این راه بتواند به توسعه پایدار این صنعت در کشورهای مختلف بپردازد.
در حال حاضر فدارسیون بیش از ۴۰ کشور از قاره های مختلف دنیا را به عنوان اعضای خود در این اکوسیستم بین‌المللی می‌بیند و هر سال با توجه به پیشرفت‌های مختلف صورت گرفته کشورهای بیشتری به این جمع می پیوندند.
در ایران این روند چگونه پیش‌رفته است؟
از سال ۱۳۹۲ نیز کشور عزیزمان ایران با راه اندازی دفتر کمیته ملی رباتیک ایران فیرا، به صورت جدی فعالیت خود را توسعه داد و به این ترتیب مسابقات فیراکاپ آزاد ایران با جدیت بیشتری دنبال شد.
تعدادی از نوابغ و متخصصین ایرانی نیز در کمیته های مختلف فنی و اجرایی فدراسیون جهانی در حال حاضر مشغول به فعالیت بوده و ایران به عنوان یکی از مراکز اصلی فعالیت این فدارسیون همیشه فعالانه حضور خود را در سال‌های گذشته نشان داده است.
دوازدهمین دوره مسابقات بین‌المللی فیراکاپ آزاد ایران نیز در تهران از ۲۶ تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۴در تهران برگزار خواهد شد تا برگزیدگان این رقابت‌ها جواز حضور در سی‌امین دوره مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا را که مرداد ۱۴۰۴ در کشور کره جنوبی برگزار می‌شود را کسب کنند.
موضوعات و محورهای مسابقات فیرا ۲۰۲۵ چه چیزهایی هستند و آیا تغییراتی در رقابت‌ها نسبت به سال‌های گذشته وجود دارد؟
رقابت‌های امسال فیراکاپ آزاد ایران در سه بخش اصلی فیرا پرنده، فیرا چالشی و فیرا دانش‌آموزی و در قالب ۲۲ لیگ مختلف برای دانش‌آموزان زیر ۱۴ سال، دانش‌آموزان ۱۴ تا ۱۸ سال و همچنین دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف مرتبط با علم رباتیک و هوش مصنوعی برگزار خواهد شد.
امسال برای اولین بار در این رقابت‌ها به صورت رسمی شاهد برگزاری لیگ جدیدی در صنعت هوشمند کارخانه در رده سنی زیر ۱۴ سال خواهیم بود تا بتوانیم در این راستا کودکان و نوجوانان عزیزمان را با مفهوم این موضوع آشنا کرده و در نهایت در آینده آنها را به سمت موضوعات جدی موجود در صنعت سوق دهیم.
لیگ‌های پرنده در دو بخش سرعت و امداد و نجات، خودروهای خودران در دو بخش شهری و برون شهری، نوآوری و کسب و کار در رباتیک، ماموریت غیرممکن، رباتهای ورزشی چرخدار دانش‌آموزی، امداد و مدیریت بحران دانش‌آموزی، شبیه سازهای خودروی خودران و پرنده، شبیه ساز خانه هوشمند و همچنین رقابت کارخانه هوشمند از لیگ‌های کلی مسابقات امسال در رده های سنی مختلف بوده که به موازات آن برای تمامی این لیگ‌ها به‌غیر از لیگ‌های جدید، رقابت‌های جهانی استاندارد آن نیز همه ساله برگزار می‌شود.
قوانین و مقررات جدید برای مسابقات چگونه خواهد بود؟ آیا تیم‌ها باید به قوانین جدیدی پایبند باشند، و این قوانین تاکنون دستخوش چه تغییراتی بوده‌اند؟
همه ساله کمیته‌های فنی لیگ‌های مختلف فدراسیون جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا با درنظر گرفتن پیشرفت‌های علمی سطح دنیا و همچنین توسعه‌های جدیدی که در فناوری‌های روز دنیا اتفاق می‌افتد، بر مبنای افق‌های مشخص در هر کدام از موضوعات، اقدام به ایجاد تغییر و بروزرسانی در قوانین مسابقات می‌کنند که به تبع آن کشورهای عضو و مسابقات ملی و منطقه ای برگزار شده در برنامه یکساله فعالیت فدراسیون، تا زمان برگزاری مسابقات جهان آن، می‌بایست از آن قوانین پیروی کنند. قوانین و مقرارتی که امسال مسابقات فیراکاپ آزاد ایران ۲۰۲۵ از آن بهره می‌برد، آخرین نسخه قوانین و مقرراتی است که فدراسیون اعلام کرده و از مبادی رسمی آن قابل دسترسی است.
ثبت‌نام برای شرکت در مسابقات چگونه انجام می‌شود و مهلت ثبت‌نام و شرایط لازم برای شرکت‌کنندگان چیست؟
ثبت نام برای شرکت در این مسابقات از طریق سامانه رسمی فدراسیون برای تمامی کشورهای عضو و همچنین برگزاری رویدادهای اصلی فدارسیون صورت می پذیرد (events.avisengine.com). تمامی تیم‌های علاقه‌مند به شرکت در این رقابت‌ها می بایست با ورود به این سامانه نسبت با نام‌نویسی تیم‌های خود، اضافه نمودن اعضای هر تیم به صورت مجزا، ارسال اطلاعات فنی مورد نیاز هر لیگ جهت دریافت تاییدیه فنی شرکت در مسابقات و همچنین پرداخت هزینه های ثبت نام خود اقدام کنند.
از حدود شش ماه پیش با قطعی شدن زمان برگزاری مسابقات که بنا بود در تاریخ ۲۶ لغایت ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۴ در تهران برگزار شود، مجوز برگزاری مسابقات از هئیت اجرایی فدارسیون جهانی اخذ شد.
بر اساس مجوز اخذ شده زمان‌بندی مشخص و معینی بر روی وب سایت مسابقات به نشانی (iran.firaworldcup.org) منتشر شد و تیم‌ها نسبت به پیش‌ثبت‌نام، ارسال مدارک فنی و همچنین پرداخت هزینه‌های خود اقدام کردند.
ثبت‌نام و مرحله پرداخت نهایی زودهنگام مسابقات تا ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ ادامه داشته و مراحل پرداخت هزینه های ثبت نام در مراحل عادی و دیرهنگام تا ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۳ ادامه خواهد داشت.
در این بازه زمانی تیم‌های جدید علاقه مند نیز می‌توانند با ثبت اطلاعات خود و ارسال مدارک فنی نسبت به شرکت در این رویداد مهم بین‌المللی که در ابتدای سال آینده برگزار می‌شود، شرکت کنند و به خانواده بزرگ فیرا در ایران بپیوندند.
تعداد تیم‌های شرکت‌کننده و کشورهایی که در مسابقات شرکت می‌کنند چه میزان خواهد بود؟ آیا شاهد افزایش تعداد تیم‌ها و کشورها هستیم؟
امسال شاهد استقبال چشم‌گیر تیم‌ها در بخش‌های مختلف مسابقات بودیم. با توجه به برنامه‌ریزی‌های مختلف انجام گرفته و برنامه‌های خوبی که در شش ماه دوم سال ۱۴۰۳ در کشور با مدیریت کمیته ملی رباتیک ایران فیرا در قالب برگزاری اولین المپیک فناوری کشور در پارک فناوری پردیس و همچنین مسابقات رباتیک و نمایشگاه ایده و خلاقیت دوازدهمین دوره کنفرانس بین‌المللی رباتیک و مکاترونیک انجمن رباتیک ایران کشور صورت پذیرفت، تعداد تیم‌های این دوره از مسابقات به ۴۸۰ تیم تا امروز رسیده که نشان از جهش بالا در شرکت‌کنندگان این رویداد نسبت به سال‌های گذشته این رقابت‌هاست. اکثر شرکت‌کنندگان امسال را از کشور ایران خواهیم داشت، اما شرکت‌کنندگانی نیز از کشورهای چین، روسیه، ترکیه، افغانستان، عمان و امارت متحده عربی به همراه قبرس نیز ما را همراهی می‌کنند.
داوری و ارزیابی این دوره از مسابقات چگونه است؟ چه معیاری برای نمره‌دهی و ارزیابی عملکرد ربات‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
داوری هر یک از لیگ‌های این دوره از مسابقات توسط کمیته‌های فنی این رقابت‌ها در هر لیگ که از متشکل از افراد علمی و نخبه این حوزه و معمولا از افراد با تجربه این حوزه در بخش‌های تخصصی خود که عموما از میان دانشگاهیان و صاحبان صنایع مختلف کشور انتخاب می‌شوند، انجام خواهد شد. در هر لیگ، بر مبنای قوانین استاندارد اعلام شده در تمامی لیگ‌ها که از سوی فدارسیون تعیین شده است، معیارهای داوری کاملا شفاف بیان شده و بر آن اساس تمامی تیم‌ها ارزیابی خواهند شد. به‌غیر از لیگ جدیدی که خدمتتان پیش‌تر نیز عرض کردم، تمامی لیگ‌های مسابقات فیراکاپ امسال ایران، از زیر مجموعه های مسابقات جهانی بوده و ارزیابی‌ها نیز بر این اساس صورت خواهد پذیرفت.
چقدر زمان بین مراحل مسابقات وجود دارد و آیا این زمان به تیم‌ها فرصت کافی می‌دهد تا برای راندهای بعدی آماده شوند؟
کلیه تیم‌های حاضر در روزهای نهایی مسابقات در قالب برنامه‌هایی که هر کدام از لیگ‌ها به صورت مجزا اعلام و به صورت رسمی اطلاع رسانی خواهد شد، اقدام به شرکت در مراحل مقدماتی، نیمه نهایی و نهایی لیگ خود خواهند نمود. یک الی دو روز ابتدایی رقابت‌ها نیز به آماده‌سازی تیم‌ها و پذیرش آنها اختصاص خواهد داشت و سعی می‌شود تا امکانات و زیرساخت های خوبی برای شرکت‌کنندگان این دوره از مسابقات اختصاص داده شود.
آن دسته از تیم‌ها و لیگ‌های برتر که در مسابقات موفق عمل کنند، چه نوع تشویقات و جوایزی خواهند گرفت؟
برترین‌های هر لیگ در قالب رقابت چهار روزه مسابقات در تاریخ ۲۶ تا ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۴ مشخص و در قالب تیم‌های اول تا سوم هر لیگ اعلام خواهند شد. به تیم‌های اول تا سوم هر لیگ، لوح تقدیر، گواهی شرکت در رویداد، تندیس مقام و جوایز نقدی اختصاص خواهدگرفت.
امسال خوشبختانه با رایزنی‌های صورت گرفته یکی از حامیان رویداد اقدام به اختصاص کمک هزینه ای برای شرکت تیم‌ها در مسابقات جهانی کره جنوبی کرده که به محض نهایی شدن این موضوع تیم های شرکت کننده از کم و کیف آن آگاه خواهند شد. بنابراین تیم‌های حاضر در این مسابقات با کسب یکی از مقام‌های اول تا سوم این رقابت‌ها امکان برخورداری از تسهیلات اعزام به مسابقات جهانی را نیز کسب خواهند کرد.
آیا برگزاری کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی در حاشیه این مسابقات برنامه‌ریزی شده است؟ آیا فرصتی برای یادگیری و تبادل نظر میان شرکت‌کنندگان وجود دارد؟
بله، با برنامه ریزی‌های صورت گرفته و با همکاری یکی از مجریان مطرح برگزاری رویدادهای مختلف کشور، بناست تا برگزاری رویدادهای جانبی در این حوزه را داشته باشیم که برنامه نهایی آن در حال تدوین است و به محض نهایی شدن به سمع و نظر علاقه‌مندان در این حوزه خواهد رسید. فیراکاپ آزاد ایران تنها یک مسابقه نیست بلکه اکوسیستمی برای حوزه رباتیک و هوش مصنوعی کشور است که هر قشری را با هر تخصصی در این حوزه در یک فضا گردهم می آورد تا با تبادل اطلاعات و تجربیات پیشین خود، با بروزترین تحولات و پیشرفت‌های این حوزه از صنعت روز دنیا آشنا شوند. فیراکاپ آزاد ایران محلی مناسب برای مدارس، دانشگاهیان، صنایع و در یک کلام جامعه است تا بتواند از این حوزه برای رفاه بیشتر بشریت استفاده کنند.
تیم‌ها چگونه می‌توانند با برگزارکنندگان مسابقات ارتباط برقرار کنند و سوالات یا نیازهای خود را مطرح کنند؟
کلیه شرکت‌کنندگان برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص لیگ‌های خود به صورت مستقیم می‌توانند با اعضای کمیته های فنی هر لیگ با آدرس ایمیل هایی که در اختیارشان قرار داده شده، ارتباط برقرار نمایند. همچنین شماره تماس دفتر کمیته ملی رباتیک ایران فیرا به شماره ۸۸۱۴۰۱۷۴ و با آدرس ایمیل iranregister@firaworldcup.org پاسخگوی سوالات احتمالی شرکت‌کنندگان عزیزمان خواهد بود.
چه تدابیری برای حفظ ایمنی و سلامت شرکت‌کنندگان و تماشاگران در نظر گرفته شده است؟
در سال‌های گذشته سعی شده است تا این رویداد در مکان استانداردی از جمله فضاهای نمایشگاهی سطح شهر تهران برگزار شود. مسابقات سال جاری نیز در یکی از مکان‌های نمایشگاهی تهران برگزار می‌شود تا در این راستا و با در نظر گرفتن فضای استاندارد برگزاری شاهد تامین ایمنی و سلامت شرکت‌کنندگان و بازدیدکنندگان تا حد امکان باشیم.
آیا رسانه‌ها برای پوشش مسابقات دعوت می‌شوند و چگونه می‌توان به اطلاعات رسانه‌ای دسترسی پیدا کرد؟
اصحاب رسانه و خبرگزاری‌ها، صدا و سیما، رادیو و مروجین علم در این حوزه، بازوهای اصلی برگزاری این چنین رویدادها بوده و هستند و به عنوان یکی از المان‌های اصلی تشویق و ترغیب نوجوانان و جوانان کشور عزیزمان هستند.
وقتی هر یک از این تیم‌ها توسط رسانه‌ها دستاوردهایشان منعکس می‌شود، علاوه بر اینکه باعث شناسایی بهتر دستاوردهای این عزیزان می‌شود، زمینه ساز ایجاد امید و انگیزه برای سایرین نیز خواهد شد.
آیا می‌توان از نتایج مسابقات فیرا ۲۰۲۵ برای پیشرفت فناوری‌ها و تحقیقات کشور استفاده کرد؟
قطعا برگزاری این رویداد باعث رشد مهارت‌های فردی در حوزه‌های مهندسی مکانیک، الکترونیک، کنترل، کامپیوتر و هوش مصنوعی می‌شود.
این رویداد موجب تقویت همکاری میان متخصصان رشته‌ها و حوزه‌های مختلف خواهد شد.
تقویت کار تیمی، ارتباطات بین‌المللی و معرفی آخرین دستاوردهای فناوران به سرمایه‌گذاران از دیگر اهدافی است که می‌توان برای این رویداد به شمارآورد.
بنابراین با درنظر گرفتن جمیع این نکات، برگزاری منظم این رقابت‌ها در ایران و همچنین حضور گروه‌های موفق ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی می‌تواند زمینه ساز تبادل اطلاعات بین تیم‌ها؛ حضور تیم‌های موفق در کنار یکدیگر و شکل‌گیری فعالیت‌های مشترک با دانشگاه‌ها و مراکز علمی دیگر کشورها باشد.
همچنین با توجه به توسعه علوم هوش مصنوعی و رباتیک در دنیا و نگاه ویژه ایران به این مقوله، توسعه و ترویج این موضوع و همچنین نگاه آموزشی و مهارتی در میان نسل جوان کشور می‌تواند زمینه کشف استعدادها، هدایت آنها به سمت نیازهای واقعی کشور و همچنین توسعه اقتصاد دانش بنیان را رقم بزند.
این علم روز دنیا که بسیاری از صنایع مختلف را در بر می‌گیرد؛ علاوه بر توسعه اقتصاد دانش بنیان و ایجاد خودکفایی در بسیاری از صنایع؛ به نخبگان ایرانی برای راه‌اندازی کسب و کار‌های نوپا کمک خواهد کرد که زمینه ساز ایجاد نگرشی جدید در فعالیت‌های علمی و پژوهشی، توسعه هرچه بهتر و مطلوب‌تر استارت آپ‌های این حوزه و توسعه دانشگاه‌های نسل سوم کشور را فراهم خواهد کرد.
نگاه ویژه کشورهای منطقه به این علم و همچنین برنامه‌های راهبردی تدوین شده آن در برخی از کشورهای همسایه، نشان‌دهنده اهمیت این حوزه در صنعت و توسعه کشورها بوده و سیاست‌گذاران را ملزم می‌کند که برنامه‌ریزی؛ جهت‌دهی و سرمایه‌گذاری درستی در این بخش انجام دهند.
نگاه و برنامه‌های کشور در این حوزه و همچنین راه‌اندازی سازمان ملی هوش مصنوعی که مطابق با اسناد بالادستی و تحول‌گرایانه موجود صورت پذیرفت و همچنین گام‌هایی که بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی در حوزه هوش مصنوعی و علوم وابسته آن در کشور دنبال می‌کنند، نوید آن را می‌دهد که بتوان با یک انسجام ملی و با به کارگیری از ظرفیت تمامی نخبگان، دلسوزان و صاحبنظران این حوزه برنامه استراتژیک جامعی را برای کشور ترسیم کرد تا بتوانیم گام به گام همراه با پیشرفت‌های صورت گرفته در سطح جهانی، از غافله این علم جا نمانیم.
مسابقات جهانی رباتیک و هوش مصنوعی فیرا ۲۰۲۵
