همه موجودات کره زمین از حیوانات ، گیاهان و جمادات از ۴ عنصر (عنصر آتش) (عنصر هوا) (عنصر آب) (عنصر خاک) درست یا شکل گرفته اند.
و طبق گفته استاد بزرگ ابن سینا هر کدام از این عناصر به ۲ کیفیت تاثیرگذار و تاثیر پذیر تقسیم می شوند.
گرما و سرما ، خشکی و تری تاثیر پذیرند.
مثلا گرما ایجاد خشکی می کند.و سرما ایجاد تری می کند.
حالا هر کدام از این عناصر نماد مزاج خاصی است.
آتش نماد مزاج: گرم و خشک (صفرا) است.
هوا نماد مزاج: گرم و تر (دموی یا خون) است.
آب نماد مزاج: سرد و تر (بلغم) است.
خاک نماد مزاج: سرد و خشک (سودا) است.
جمع خلط ها (مزاج ها).
خلط: شامل جسمی روان و مرطوبی است که در نتیجه گوارش به روی غذا بوجود می آید.
چهار خلط یا مزاج وجود دارد که هر کدام کیفیت خاص خود را دارا هستند.
۱- دم (خون) : دارای مزاج گرم و تر است.
۲-صفرا : دارای مزاج گرم و خشک است.
۳- بلغم : دارای مزاج سرد و تر است.
۴- سودا : دارای مزاج سرد و خشک است.
در طب نوین ذات وجود ما را ژن گفته می شود و درطب کهن ما مزاج گفته می شود.
بعضی از مزاج ها را دراین جا نام میبریم:.
در اصل جنس مونث: سرد
مذکر:گرم
نمک و شکر:گرم
ترشیجات: سرد
شادی ، رقص ، ورزش و تحرک : گرما ایجاد می کند.
سکون ، ماتم ، غم ، غسته و عدم تحرک : باعث سردی می شود.
بهار: گرم و تر
تابستان : گرم و خشک
پاییز : سرد و تر
زمستان : سرد و خشک
ادویه جات : گرم و خشک ( فلفل ، دارچین ، هل ، زیره …..)
غذایی صبح (نان ، چای ، لبنیات ) ( شکر ، قند ، عسل ، مربا ها ، شیره و ارده ، کنجد ، سیاه دانه)
غذایی ظهر (نهار) (برنج ، نان ، پاستاها ، سالاد ها ، لبنیات: ماست ، دوغ) خورشت ها