به گزارش اتحادیه عطار فقر ویتامین B12 چیست؟داشتن کم خونی ،فقر ویتامین B12 به معنای آن است که بدن تان از کمبود این ویتامین رنج می برد. شما به ویتامین B12 نیاز دارید تا بدن تان گلبول قرمز بسازد و اکسیژن لازم اندام های گوناگون را به آنها برساند.
ویتامین B12 چیست؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولندکلینیک، ویتامین B12 یک ماده مغذی مهم است که به بدن شما کمک می کند سلول های عصبی و سلول های خونی را سالم نگه دارد. همچنین به بدن شما کمک می کند تا DNA، ماده ژنتیکی در تمام سلول های شما را بسازد. بدن شما ویتامین B12 را به تنهایی نمی‌سازد، بنابراین برای دریافت آن باید غذا و نوشیدنی‌هایی مصرف کنید که ویتامین B12 دارند. ویتامین B12 در محصولات حیوانی که می خورید و می نوشید مانند گوشت، لبنیات و تخم مرغ وجود دارد. همچنین در غذاهای غنی شده (غذاهایی که ویتامین ها و مواد مغذی خاصی به آنها اضافه شده است) مانند غلات خاص، نان و مخمرهای مغذی نیز یافت می شود.
بزرگسالان به حدود ۲٫۴ میکروگرم (میکروگرم) ویتامین B12 در روز نیاز دارند و افرادی که باردار یا شیرده هستند به ویتامین B12 بیشتری نیاز دارند. مقدار ویتامین B12 مورد نیاز نوزادان و کودکان بر اساس سن متفاوت است.
کمبود ویتامین B12 چیست؟
کمبود ویتامین B12 زمانی اتفاق می افتد که بدن شما یا به اندازه کافی ویتامین B12 را دریافت نمی کند یا به اندازه کافی ویتامین B12 را از غذایی که می خورید برای عملکرد مناسب جذب نمی کند. ویتامین B12 یک ماده مغذی مهم است که به بدن شما کمک می کند تا گلبول های قرمز خون و DNA، ماده ژنتیکی همه سلول های شما را بسازد. کمبود ویتامین B12 در صورت عدم درمان می تواند باعث مشکلات جسمی، عصبی و روانی شود.
بدن من چگونه ویتامین B12 را جذب می کند؟
برای اینکه بدن شما ویتامین B12 را از غذایی که می خورید جذب کند، دو اتفاق باید بیفتد:
- ابتدا، اسید کلریدریک موجود در معده شما ویتامین B12 را از غذایی که در آن بود حذف می کند.
- سپس، ویتامین B12 با چیزی به نام فاکتور ذاتی ترکیب می شود، پروتئینی که توسط معده شما ساخته می شود. ویتامین B12 سپس می تواند توسط دستگاه گوارش شما جذب شود.
برخی از افراد دارای یک بیماری نادر به نام کم خونی پرنیشیوز هستند که به این معنی است که معده آنها فاکتور ذاتی را ایجاد نمی کند. به همین دلیل، بدن آنها نمی تواند ویتامین B12 را به درستی جذب کند که باعث کمبود ویتامین B12 می شود.
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 چیست؟
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 زمانی اتفاق می افتد که بدن شما گلبول های قرمز سالم کافی نداشته باشد زیرا بدن شما کمبود ویتامین B12 دارد. ویتامین B12 برای ساخت گلبول های قرمز لازم است. به همین دلیل، کمبود ویتامین B12 می تواند باعث کم خونی شود . افراد بدون داشتن کم خونی می توانند کمبود ویتامین B12 داشته باشند.
کمبود ویتامین B12 چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
هر فردی در هر سنی ممکن است دچار کمبود ویتامین B12 شود. احتمال کمبود ویتامین B12 در افرادی که ۶۰ سال یا بیشتر دارند در مقایسه با سایر گروه های سنی بیشتر است.
کمبود ویتامین B12 چقدر شایع است؟
تقریباً ۱٫۵ تا ۱۵ درصد افراد دچار کمبود ویتامین B12 هستند. در اینجا درصد افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند بر اساس محدوده سنی آورده شده است:
- حداقل ۳ درصد از افراد ۲۰ تا ۳۹ ساله
- حداقل ۴ درصد از افراد ۴۰ تا ۵۹ ساله
- حداقل ۶ درصد از افرادی که ۶۰ سال یا بیشتر دارند
علت کمبود ویتامین B12 چیست؟
کمبود ویتامین B12 زمانی اتفاق می افتد که شما به اندازه کافی ویتامین B12 نمی خورید یا بدن شما ویتامین B12 مصرفی شما را به درستی جذب نمی کند. شرایط یا شرایطی که می تواند باعث کمبود ویتامین B12 شود عبارتند از:
- کمبود ویتامین B12 در رژیم غذایی: افرادی که به اندازه کافی غذاهای حاوی ویتامین B12 را مصرف نمی کنند یا غذاهای غنی شده با ویتامین B12 مصرف نمی کنند، ممکن است دچار کمبود ویتامین B12 شوند.
- گاستریت: ورم معده التهاب مخاط معده است و یکی از علل شایع کمبود ویتامین B12 است.گاستریت می تواند باعث کمبود ویتامین B12 به دلیل کمبود اسید هیدروکلریک در معده شما شود که برای جذب ویتامین B12 مورد نیاز است.
- کم خونی خطرناک: افرادی که دارای کم خونی خطرناک است، یک بیماری نادر پزشکی، قادر به ساخت فاکتور ذاتی، پروتئینی که توسط معده شما ساخته می شود، نیستند. شما به فاکتور ذاتی نیاز دارید تا بدن شما بتواند ویتامین B12 را جذب کند. افراد مبتلا به کم خونی خطرناک، کمبود ویتامین B12 دارند.
- بیماری‌های گوارشی: بیماری‌هایی که بر دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارند، مانند بیماری کرون و بیماری سلیاک، می‌توانند از جذب کامل ویتامین B12 توسط بدن جلوگیری کنند.
- جراحی: افرادی که جراحی دستگاه گوارش مانند بای پس معده (جراحی کاهش وزن) انجام می دهند، ممکن است در جذب ویتامین B12 دچار مشکل شوند.
- اختلال مصرف الکل: این وضعیت می تواند به سیستم گوارش شما آسیب برساند و باعث کمبود ویتامین B12 شود.
- کمبود Transcobalamin II: این یک اختلال ژنتیکی نادر است که انتقال ویتامین B12 (به عنوان کوبالامین) در بدن را مختل می کند.
علائم کمبود ویتامین B12 چیست؟
کمبود ویتامین B12 می تواند علائم فیزیکی، عصبی و روانی ایجاد کند. علائم کمبود ویتامین B12 می تواند به کندی ایجاد شود و با گذشت زمان بدتر شود. برخی از افراد ممکن است علیرغم داشتن سطح پایین ویتامین B12 در بدن خود هیچ علامتی نداشته باشند. افراد مبتلا به کمبود ویتامین B12 می توانند علائم عصبی و یا آسیب بدون کم خونی (کمبود گلبول قرمز) داشته باشند.
علائم فیزیکی عمومی کمبود ویتامین B12
- احساس خستگی یا ضعف بسیار
- احساس تهوع، استفراغ یا اسهال
- مثل همیشه احساس گرسنگی نمی کند
- کاهش وزن
- داشتن درد در دهان یا زبان
- داشتن پوست زرد رنگ
علائم عصبی کمبود ویتامین B12
- بی حسی یا گزگز در دست ها و پاها
- مشکلات بینایی
- در به خاطر سپردن چیزها مشکل دارید یا به راحتی گیج می شوید
- مثل همیشه در راه رفتن یا صحبت کردن مشکل دارید
اگر مشکلات عصبی ناشی از کمبود ویتامین B12 ایجاد شود، ممکن است برگشت پذیر نباشند
علائم روانشناختی کمبود ویتامین B12
- احساس افسردگی
- احساس تحریک پذیری
- تجربه تغییر در احساس و رفتار خود
چگونه کمبود ویتامین B12 تشخیص داده می شود؟
تشخیص کمبود ویتامین B12 ممکن است دشوار باشد زیرا علائم همیشه وجود ندارند یا علائم می توانند مشابه سایر کمبودهای تغذیه ای باشند. پزشکان معمولاً آزمایش خون معمولی را برای بررسی کمبود ویتامین B12 در افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن هستند، انجام می دهند.
آزمایشاتی که برای تشخیص کمبود ویتامین B12 استفاده می شود، شمارش کامل خون (CBC) و سطح آزمایش خون ویتامین B12 است. اگر میزان ویتامین B12 در خون فرد کمتر از ۱۵۰ در هر میلی لیتر باشد، به کمبود ویتامین B12 مبتلا می شود.
کمبود ویتامین B12 چگونه درمان می شود؟
کمبود ویتامین B12 را می توان با ویتامین B12 درمان کرد. این بیماری اغلب با سیانوکوبالامین، نوعی ویتامین B12 ساخته دست بشر درمان می شود. بسته به علت کمبود، ممکن است فرد فقط تا زمانی که سطح ویتامین B12 به حالت عادی برگردد باید تحت درمان قرار گیرد، یا ممکن است مجبور باشد تا پایان عمر خود از درمان ویتامین B12 استفاده کند.
گزینه های درمان ویتامین B12 عبارتند از:
- داروی خوراکی ویتامین B12
- تزریق عضلانی ویتامین B12
- ژل بینی ویتامین B12
- اسپری بینی ویتامین B12
عوامل خطر کمبود ویتامین B12 چیست؟
اگر فردی یک یا چند مورد از عوامل خطر زیر را داشته باشد احتمال ابتلا به کمبود ویتامین B12 بیشتر است:
- سن بالای ۷۵ سال : افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به کمبود ویتامین B12 هستند زیرا بدن آنها اغلب قادر به جذب کامل ویتامین B12 نیست.
- داشتن اختلال دستگاه گوارش: اختلالات گوارشی مانند بیماری سلیاک و بیماری کرون می تواند جذب ویتامین B12 را برای بدن دشوارتر کند.
- پیروی از یک رژیم غذایی گیاهی یا گیاهخواری: ویتامین B12 به طور طبیعی فقط در محصولات حیوانی مانند گوشت و لبنیات یافت می شود. به همین دلیل، افرادی که رژیم غذایی گیاهخواری دارند، اگر غذاهای غنی شده با ویتامین B12 را به اندازه کافی مصرف نکنند، بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12 هستند.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها می توانند باعث کاهش سطح ویتامین B12 در بدن شما شوند، از جمله متفورمین (دارویی که برای کنترل دیابت استفاده می شود)، مهارکننده های پمپ پروتون (PPI برای درمان GERD و زخم معده استفاده می شود)، مسدود کننده های هیستامین H2 ) و قرص های ضدبارداری خوراکی (قرص های ضد بارداری خوراکی).
- ابتلا به سندرم شوگرن: افراد مبتلا به سندرم شوگرن بیش از شش برابر بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12 هستند.
- مصرف بیش از حد الکل: اعتیاد مزمن به الکل می تواند به سیستم گوارش شما آسیب برساند و باعث کمبود ویتامین B12 شود.
چگونه می توانم از کمبود ویتامین B12 جلوگیری کنم؟
بیشتر افراد می توانند با مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی ویتامین B12 از کمبود ویتامین B12 جلوگیری کنند.
گزینه های مصرف ویتامین B12 عبارتند از:
- محصولات غذایی حیوانی: گوشت قرمز، ماهی، مرغ، تخم مرغ، شیر و سایر محصولات لبنی همگی حاوی ویتامین B12 هستند.
- غذاهای غنی شده: غذاهای غنی شده غذاهایی هستند که دارای ویتامین ها و مواد مغذی خاصی هستند که به طور طبیعی در غذاها وجود ندارند. غذاهای غنی شده شامل برخی از غلات صبحانه، مخمرهای مغذی، شیر گیاهی و نان های خاصی است. حتما برچسب غذا را بررسی کنید تا ببینید آیا غذا با ویتامین B12 غنی شده است یا خیر .
- مکمل های غذایی ویتامین B12: بسیاری از مولتی ویتامین ها دارای ویتامین B12 هستند. مکمل هایی نیز وجود دارند که فقط ویتامین B12 دارند. :
- اجتناب از الکل: مصرف مکرر الکل می تواند به سیستم گوارش شما آسیب برساند و جذب ویتامین B12 را برای بدن دشوار کند.
- تمام تلاش خود را برای مدیریت بیماری گوارشی خود انجام دهید: اگر به بیماری گوارشی مانند بیماری کرون یا بیماری سلیاک مبتلا هستید، حتماً دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید تا سالم بمانید.
چشم انداز کمبود ویتامین B12 چیست؟
پیش آگهی برای افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند بستگی به این دارد که این کمبود چقدر زود تشخیص داده شده و درمان شود. اگر کمبود ویتامین B12 زود تشخیص داده شود، بیشتر افراد می توانند با درمان از شر علائم خود خلاص شوند. بسته به علت کمبود ویتامین B12، ممکن است مجبور باشید فقط برای مدت کوتاهی دارو مصرف کنید یا ممکن است مجبور باشید تا آخر عمر دارو مصرف کنید.
اگر کمبود ویتامین B12 درمان نشود، می تواند عوارض جانبی جدی طولانی مدتی ایجاد کند که بر سیستم عصبی و مغز تأثیر می گذارد.
عوارض جانبی شدیدتر کمبود ویتامین B12 عبارتند از:
- نوروپاتی محیطی
- انحطاط نخاع
- فلج
- بی اختیاری روده و یا بی اختیاری ادرار
- اختلال نعوظ
- افسردگی
- پارانویا و هذیان
- از دست دادن حافظه
آیا کمبود ویتامین B12 می تواند باعث مرگ شود؟
کمبود ویتامین B12 درمان نشده می تواند منجر به آسیب شدید سیستم عصبی شود که می تواند فرد را در معرض خطر بالاتر مرگ و میر قرار دهد. کم خونی پرنیشیوز، کمبود تولید گلبول های قرمز به دلیل کمبود ویتامین B12، می تواند باعث آسیب عصبی دائمی شود که در صورت عدم درمان می تواند منجر به مرگ شود.
